FIZHT do të përfshijë më intensivisht shkencën në zhvillimin e inovacioneve maqedonase!

Intervistë me Festim Halilin, Drejtor i Fondit për Inovacione dhe Zhvillim Teknologjik. Një njeri që vjen nga komuniteti akademik, me një kuptim të madhë për rëndësinë e kërkimit dhe inovacioneve në zhvillimin ekonomik të vendit. Sfidë shtesë për të është motivimi i të rinjve për të hyrë në udhëheqësit sipërmarrëse dhe inovative, si bileta më e sigurt për të mos u larguar nga vendi!

Cili është qëllimi dhe vizioni juaj personal për Fondin për Inovacione dhe Zhvillim Teknologjik?

Me modesti do të them se Fondi është një institucion-lider në vendin tonë për mbështetjen e ndërmarrjeve të vogla, mikro dhe të mesme dhe ne do të vazhdojmë ta justifikojmë këtë epitet përmes rritjes së mundësisë për kompanitë. Jemi të vetëdijshëm se në këtë periudhë të krizës ekonomike globale do të përballemi me shumë sfida, por besoj se me ekipin tim do t’i kalojmë me sukses. Fokusi ynë është përgatitja e strategjisë së Parë për inteligjencën artificiale në vendin ku po punojmë, si dhe përgatitja e Ligjit për Veprimtarinë Inovative. Nëpërmjet instrumenteve mbështetëse do të bëjmë çmos që të përfshihen kompanitë që kanë projekte cilësore, pra të kontribuojnë për shoqërinë dhe shtetin. Këtë vit janë planifikuar thirrjet publike për zhvillim teknologjik, Startupuvaj 4, Komercializim i inovacioneve, investime në akseleratorë etj. Megjithatë, synimi ynë është të forcojmë marrëdhëniet dhe partneritetet, veçanërisht me Bankën Botërore, UNDP-në dhe Ambasadën e Republikës së Zvicrës në Maqedoninë e Veriut. Tashmë jemi takuar me të gjithë dhe kemi bërë plane për bashkëpunim të përbashkët në të ardhmen.

A do të thotë kjo se të gjitha instrumentet e deritanishme të Fondit mbeten apo ndoshta do të ketë ndonjë ndryshim?

Ne përpiqemi dhe ndjekim atë që është aktuale në vend dhe çfarë kërkohet. Jemi duke hulumtuar tregun dhe sipas atyre analizave do të kemi sfida tematike. Për shembull, në fushën e inteligjencës artificiale, deri më tani ne kemi mbështetur shtatë kompani, dhe njëra prej tyre – Codwell për momentin është duke punuar në krijimin e asistentit të parë dixhital të AI (inteligjencës artificiale) për ndihmën shtetërore në rajon. Ai do të përdoret për nevojat e programeve të ndihmës shtetërore dhe do të zbatohet në FIZHT, në Agjencinë për Investimet e Huaja dhe Nxitjen e Eksportit dhe Drejtorinë e Zonave të Zhvillimit Industrial Teknologjik.

Fondi vazhdon të punojë edhe për investime në infrastrukturën e inovacionit, qendrat digjitale dhe inovative, laboratorë, akceleratorë dhe programe të reja mentorimi. Pra, qëllimi ynë nuk është vetëm të financojmë kompanitë, por të jemi subjekti që trajnon kompanitë dhe që mentoron këto programe. Në kuadër të çdo thirrjeje publike kemi sesione informative në qytete të ndryshme, përmes të cilave informojmë aplikuesit e mundshëm që janë të interesuar për thirrjet dhe programet tona.

Në portofolin e tij, FIZHT deri më tani ka mbështetur mbi 780 projekte me një investim prej rreth 87 milionë euro, nga të cilat 50 milionë euro kanë qenë mbështetje nga Fondi, ndërsa pjesa tjetër bashkëfinancim nga vetë kompanitë. I rëndësishëm është edhe fakti se rreth 56%, pra 392 kompani të mbështetura janë kompani startup të themeluara kryesisht nga të rinjtë.

Këtë vit ne duam të inkurajojmë edhe më shumë kërkime. Si pjesë e Fondit, ne duam të krijojmë një qendër kërkimore, përmes së cilës do të lidhemi më fort me komunitetin akademik që do të hulumtojë të ashtuquajturat hot topics, pra temat që janë më aktuale. Le të themi, efikasitetin e energjisë sepse e dimë që tani kemi një krizë energjetike në vend. E ndava këtë ide edhe me Ambasadorin e Zvicrës për të na ndihmuar të lidhemi me Universitetin ETH në Cyrih, i cili është një nga universitetet më të mira në botë. Ideja është të bëjmë një urë komunikimi me ta dhe ekipe të përbashkëta për të hulumtuar tema të caktuara. Nga ato hulumtime do të ketë rezultatë që mund të publikohen në revista shkencore, konferenca etj.

Intervistën e plotë e lexoni në linkun: inovativnost.mk